«...η απομόνωση του τοπίου διέσωσε για εμάς μια ελληνική οχυρωμένη πόλη
στην καλύτερη κατάσταση και μεγαλύτερη πληρότητα από οποιαδήποτε άλλη...
ένα μέρος, που όσοι το έχουν δει, το αναπολούν με θαυμασμό και τείνουν
να επιστρέφουν.»
E.F. Benson, 1895

Στην ύστερη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, ο χώρος της ακρόπολης του Φρούριου των Αιγοσθένων φιλοξένησε μοναστήρι, από το οποίο σώζονται τα ερείπια κελιών, καθώς και το καθολικό, αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο.

Ένδειξη για τη συνέχιση της κατοίκησης στα Αιγόσθενα κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους αποτελεί η πεντάκλιτη βασιλική του 5ου αι. στην κάτω πόλη. Επάνω στα ερείπια της βασιλικής, χτίστηκε, τον 11ο αι., το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας ή Αγίας Άννας με αρχαίο οικοδομικό υλικό.

Οι Ελευθερές είναι αρχαία πόλη που βρίσκεται στα σύνορα Αττικής και Βοιωτίας, στη θέση Κάζα, σε σημείο όπου δημιουργείται φυσικό πέρασμα μεταξύ των ορεινών όγκων του Κιθαιρώνα και του όρους Πάστρα. Από τους αρχαίους συγγραφείς αναφέρεται ως πόλη βοιωτική.

Στο ύψωμα Κορακοφωλέζα της Πάρνηθας, στα διοικητικά όρια του Δήμου Αχαρνών, εντοπίζεται οχυρωματικός περίβολος κτισμένος από ακατέργαστους μικρού μεγέθους λίθους.

Ο αρχαίος δήμος της Οινόης αναφέρεται από τον Ηρόδοτο ως ένας από τους «δήμους τοὺς ἐσχάτους τῆς Ἀττικῆς». Σύμφωνα με το Θουκιδίδη, κατά την έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου, το 431 π.Χ.,  όταν οι Σπαρτιάτες εισέβαλαν στην Αττική, η Οινόη ήταν η πρώτη εγκατάσταση που πολιορκήθηκε, χωρίς ωστόσο να καταληφθεί. Πιθανότατα οι κάτοικοι της Οινόης είχαν καταφύγει εντός του αρχαίου φρουρίου, που η κατασκευή του ανάγεται στους κλασικούς χρόνους.

Οχυρωματικό έργο του 4ου αι. π.Χ. που ελέγχει το ορεινό πέρασμα μεταξύ Αττικής και Βοιωτίας. Βρίσκεται περίπου 1000 μ. νοτιοδυτικά της θέσης όπου εντοπίζεται ο αρχαίος δήμος της Φυλής. Το Φρούριο έχει ακανόνιστη ελλειπτική κάτοψη και διαστάσεις 95x30 μ. Σε μερικά σημεία σώζεται σε ύψος δεκαέξι (16) δόμων. Η κύρια πύλη βρίσκεται στα ανατολικά και έχει καταρρεύσει. Διατηρείται η πύλη με το υπέρθυρό της. Το φρούριο διαθέτει τέσσερεις επιβλητικούς πύργους.